انواع بیماری های چشم را باید بشناسید چرا که بسیاری از آن ها علائم اولیه ندارند و ممکن است در زمان درستی آن را شناسایی نکنید در نتیجه مشکلات جدی تری را به همراه خواهد داشت. بنابراین اگر کوچکترین ضعفی در بینایی خود حس می کنید لازم است که به یک پزشک متخصص مراجعه کنید و عملکرد طبیعی چشم را بازگردانید پیش از اینکه با مشکلات حادتری روبرو شوید. در ادامه برخی از انواع بیماری های چشمی که بسیاری از افراد با آن در گیر هستند را برای شما بیان کرده ایم. با بیناسا همراه باشید.
انواع بیماری های چشم، علت، نشانه و روش های درمان
چشم حساس ترین عضو بدن می باشد که به راحتی می تواند آسیب ببیند و نبود آن ممکن است مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد. تشخیص به موقع بیماری می تواند در درمان قطعی شما نقش مهمی داشته باشد. انواع بیماری های چشم به شرح زیر می باشد.
بیماری بیرون زدگی چشم
تا حالا به چشمهای درشت و برجسته توجه کردهاید؟ گاهی این برجستگی ارثی و بدون ضرر است. اما دربعضی از موارد بیرون زدن چشم نشان از یک اختلال دارد. بیرونزدگی چشم یا پروپتوز زمانی اتفاق میافتد که یک یا هر دو چشم به دلایلی مانند تورم ماهیچهها، چربی و یا بافت پشت چشم از حدقه بیرون بزنند. این امر باعث میشود که قرنیه بیشتر در معرض هوا قرار گرفته و مدام خشک شود. بهعلاوه در موارد شدید، بیرونزدگی چشمها میتواند فشار زیادی بر روی عصب بینایی وارد کرده و باعث از بین رفتن قدرت دید چشم شود.
علت بیماری بیرونزدگی چشم
- بیماریهایی مانند؛ گلوکوم، پرکاری تیروئید و لوسمی
- اختلال خودایمنی گریوز یا بهطور خاصتر، افتالموپاتی گریوز
علائم بیماری بیرونزدگی چشم
- چشمهایی که انگار از حدقه بیرون زدهاست
- خشکی بیش از حد چشم
- سفیدی قابل مشاهده در بخش میانی بالای عنبیه و پلک
- ضعف در بینایی
- دوبینی
- چشمدرد
- قرمزی چشم
- سردرد
- تب
- احساس نبض در چشم بیرونزده
روش درمان بیماری بیرونزدگی چشم
در این اختلال با شناخت علت اصلی بیماری میتوان روند درمان را آغاز کرد. اما خشکی چشم ناشی از بیرونزندگی را میتوان بوسیله قطره اشک مصنوعی کاهش داد.
آب مروارید
از انواع بیماری های چشم که بسیار شایع نیز می باشد آب مروارید است که در افراد با کهولت سن بیشتر دیده می شود. عدسی کریستالی طبیعی چشم به شما کمک میکند تا بتوانید بر روی افراد و اشیاء در فواصل دور و نزدیک تمرکز کنید. اما با افزایش سن، این عدسی سفت و غیرقابلانعطاف شده و توانایی تمرکز خود را از دست میدهد.
با افزایش سن، این تغییرات در عدسیهای کریستالی چشم میتواند منجر به ایجاد آب مروارید یا کاهش شفافیت عدسی شود. از آنجایی که عدسیها دیگر مانند گذشته انعطافپذیر یا شفاف نیستند، چشم نمیتواند نور را به درستی متمرکز کند. به همین دلیل از این اختلال با عنوان پیرچشمی نیز یاد میشود.
علت بیماری آبمروارید
- افزایش سن
- وراثت
- نواقص مادرزادی
- بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون
- سیگار کشیدن
- چاقی
- مصرف بیش از اندازه الکل
- استفاده بیش از حد از داروهای استروئیدی
- آسیبهای چشمی خاص
علائم آبمروارید
- تاری دید
- حساسیت به نور
- تغییرات مکرر نسخه برای عینک یا لنزهای طبی
- ضعف در دید در شب
- تغییر و کمرنگ به نظر رسیدن رنگها
- دوبینی در یک چشم
روش درمان آبمروارید
برای پیشگیری از این بیماری راههای سادهای مانند تغییر در سبک زندگی و یا خرید عینک آفتابی جدید و محافظت از چشم در برابر نور خورشید وجود دارد. در مراحل اولیه آب مروارید نیز، بینایی شما ممکن است با استفاده از درمانهای سرپایی کمی بهبود یابد. با اینحال، گاهی فقط جراحی در درمان این بیماری کارساز خواهد بود. خوشبختانه، عمل جراحی در از بین بردن آب مروارید در اکثر قریب به اتفاق بیماران با موفقیت انجام میگیرد. در این نوع جراحی، چشمپزشک عدسی طبیعی چشم شما را شما را با لنز دائمی جایگزین میکند.
کور رنگی
انواع مختلف کوررنگی تقریباً 8 درصد از مردان و نزدیک به 1 درصد از زنان را در جهان مبتلاء کردهاست.اختلال کوررنگی به معنای ندیدن رنگها نیست. در این عارضه فرد بیمار در تشخیص رنگهای خاص مشکل دارد. مثلاً عدهای از بیماران نمیتوانند قرمز و سبز را تشخیص بدهند؛ درحالیکه بعضی دیگر نمیتوانند آبی را از زرد جدا کنند. درصد کمی از این بیماران نیز فقط رنگ سیاه و سفید را تشخیص میدهند.
علت کوررنگی
کوررنگی یک بیماری ژنتیکی است که ناشی از تفاوت در نحوه واکنش یک یا چند سلول حساس به نور در شبکیه چشم به رنگهای خاص است. این سلولها طول موجهای نور را تشخیص داده و به شبکیه قابلیت تفاوت قائل شدن بین رنگها را میدهند. کوررنگی فعالیت این سلولها را مختل میکند.
علائم کوررنگی
- مشکل در تشخیص رنگها
- ناتوانی در دیدن سایهها یا تنهای همرنگ
روش درمان کوررنگی
هیچ درمان شناخته شدهای برای کوررنگی وجود ندارد. اما انواعی از لنز و عینک وجود دارد که با استفاده از نوعی فیلتر در تشخیص رنگها به بیمار کمک میکند. خوشبختانه دید اکثر افراد کوررنگ از جهات دیگر طبیعی است و سازگاری با شرایط بهترین راهکاری پیشپای این افراد است.
دژنراسیون ماکولا
این بیماری که به اختصار AMD نامیده میشود، در اثر بالا رفتن سن ایجاد میشود. دژنراسیون ماکولا یکی از دلایل اصلی نابینایی در افراد 60 ساله و بالاتر از آن تشخیص داده شدهاست. در این بیماری مرکز شبکیه که ماکولا نام دارد تحت تأثیر قرار میگیرد. ماکولا درواقع مسئول دقیقترین نوع بینایی در شماست. یعنی کارهایی مانند مطالعه کتاب، رانندگی و دیگر فعالیتهایی که نیازمند دید عمیق و دقیق هستند، از طریق این بخش انجام میگیرد. به طور معمول، اختلال در عملکرد ماکولا ناشی از AMD، تدریجی است. اما در بعضی موارد نیز، از دست دادن بینایی ناشی از این اختلال خیلی سریع و محسوس رخ میدهد.
انواع دژنراسیون ماکولا
- دژنراسیون ماکولای خشک
Dry macular degeneration: حدود 90 درصد از افراد مبتلاء به AMD از همین نوع رنج میبرند. این اختلال زمانی رخ میدهد که بافت ماکولا شروع به پیر و نازک شدن میکند. گاهی نیز علت بیماری AMD خشک، رسوبات زرد و ریزی به نام دروسن است که در زیر شبکیه چشم تشکیل میشود. افراد مبتلاء به AMD خشک نسبت به نوع دیگر درجه کمتری از کاهش بینایی را تجربه کرده و روند بیماری برایشان کندتر است. البته دژنراسیون ماکولا در مراحل اولیه از نوع خشک بوده و به تدریج برای ۱۰ درصد افراد به نوع مرطوب تبدیل میشود. - دژنراسیون ماکولای مرطوب Wet macular degeneration: این اختلال زمانی رخ میدهد که رگهای خونی ظریف و غیرطبیعی در زیر شبکیه ایجاد میشود. این رگهای شکننده به نوعی باعث نشتی خون و مایع زیر شبکیه شده و باعث انحراف یا زخم چشم میشوند. در این شرایط وضوح بینایی نیز کاهش مییابد. دید واضح در افراد مبتلا به AMD مرطوب است. دژنراسیون ماکولای مرطوب بسیار سریعتر از AMD خشک پیشرفت میکند. در موارد حاد این بیماری، ممکن است بینایی مرکزی به طور کامل از بین برود.
علت بیماری دژنراسیون ماکولای
- افزایش سن
- ژنتیک
- رنگ پوست و چشم (افراد دارای رنگ پوست و چشم روشن بیشتر در خطر این بیماری هستند)
- سبک زندگی غلط
- تغذیه نامناسب و کمبود آنتی اکسیدانهای خاص مانند ویتامین C و E، لوتئین و روی
- مصرف دخانیات؛ (این عامل خطر بروز بیماری AMD را دو تا سه برابر بیشتر میکند).
- چاقی، فشار خون بالا و کلسترول بالا
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
علائم بیماری دژنراسیون ماکولای
- تار و مبهم دیدن اشیاء دور و نزدیک
- ایجاد نقاط تیره یا خالی در بینایی
- موجدار دیدن خطوط مستقیم
- بزرگتر یا کوچکتر دیدن اجسام نسبت به اندازه واقعیشان
روش درمان بیماری دژنراسیون ماکولای
نوع خشک این بیماری بدون نیاز به فرآیند خاصی و فقط با استفاده از مصرف ویتامینها درمان میشود. همچنین خرید لنز چشم گاهی راهحلی برای این بیماری است. نوع مرطوب این عارضه نیز بااستفاده از داروهای تزریقی یا جراحی لیزر و با بستن رگهای خونی ناحیه موردنظر درمان میشود. همچنین درمانهای سرپایی کوتاه و بدون دردی برای کند کردن روند این بیماری وجود دارد.
انحراف چشم
اختلال استرابیسم زمانی اتفاق میافتد که چشمهای شما نمیتوانند به طور همزمان در یک نقطه قرار بگیرند. در این شرایط به نظر میرسد که هر چشم شما در جهت مختلفی قرار دارد. این اختلال معمولاً ناشی از ضعف عضلات یک یا هر دو چشم است. عضله ضعیف باعث میشود که دید شما از شیئی که قرار است روی آن متمرکز شود، دور میشود.
جالب است بدانید که این اختلال در نوزادان نیز بروز پیدا میکند. همچنین بیماری استرابیسم در کودکان آمبلیوپی یا تنبلی چشم نام دارد. در بچههای مبتلاء به این بیماری اتصالات عصبی بین چشم و مغز مختل میشود. به همین دلیل است که هرگونه ناهماهنگی در چشم نوزادان و کودکان باید فوراً توسط متخصص بررسی شود. چراکه در مراحل اولیه این بیماری درمان آن آسانتر است.
علائم اختلال انحراف چشم
- ناهماهنگی حرکت چشمها
- نقاط انعکاس نامتقارن در هر چشم
- انحراف چشم
- عدم توانایی در اندازهگیری عمق
- خیره شدن فقط با یک چشم
روش درمان انحراف چشم
بسته به نوع، شدت و علت استرابیسم ممکن است از یک یا چندین درمان به طور همزمان استفاده شود. تقویت ماهیچههای ضعیفشده چشم یکی از این درمانها است. گاهی چشم پزشک از عینک یا لنز طبی برای درمان افرادی که به دلیل دوربینی اصلاحنشده چشمهایشان انحراف پیدا کردهاست استفاده میکند.
انواع قطرههای چشمی نیز برای کاهش موقت تاری دید تجویز میشود. اما در موارد حاد از جراحی برای درمان قطعی بیمار استفاده میشود. این روش با وجود اینکه هزینه بالا و ریسک بیشتری نسبت به سایر گزینه ها دارد، از میزان موفقیت بالایی نیز برخوردار است.
جدا شدگی شبکیه
این اختلال ظاهراً بدون درد است. با اینوجود اختلال جداشدگی شبکیه به یک پرده خاکستری که در سراسر میدان دید حرکت می کند، تشبیه شدهاست. این اختلال زمانی اتفاق میافتد که شبکیه از بافتهای عصبی و خونرسانی زیر آن جدا شود. جداشدگی شبکیه در مراحل اولیه یک بیماری قابلدرمان است که البته باید بهسرعت اصلاح شود. چراکه در غیر این صورت این اختلال میتواند باعث کاهش بینایی و حتی کوری کامل شود.
علت بیماری جداشدگی شبکیه
شبکیه چشم به زجاجیه، یا همان ژل شفاف وسط چشم شما متصل است. با افزایش سن، زجاجیه ممکن است منقبض شده و بخشی از اتصال خود را از دست بدهد. این رویداد باعث کشیده شدن شبکیه میشود. ازطرفی حرکت سلولهای عصبی شبکیه چشم میتواند باعث جرقه زدن چشم شود. این جرقه زدن در حالت عادی مشکلی ایجاد نمیکند؛ اما در برخی موارد، میتواند شبکیه را پاره کرده و اجازه دهد مایع چشم وارد آن شود. همانطور که مایع وارد چشم میشود، شبکیه از بافت زیر آن دور شده و در نهایت از آن جدا میشود.
جداشدگی شبکیه همچنین میتواند در اثر آسیب ناشی از ضربه به چشم و برخی بیماریها مانند چشم دیابتی و نزدیکبینی شدید ایجاد شود. در این شرایط بخش جداشده از شبکیه دیگر قادر به انتقال صحیح سیگنالهای نور به مغز نیست. بینایی همچنین میتواند توسط رگهای خونی شبکیه مختل شده و مایع را به قسمت داخلی چشم منتشر کنند، جایی که زجاجیه وجود دارد. اگر جداشدگی شبکیه به سمت ماکولا یا قسمت مرکزی شبکیه پیشرفت کند، تأثیر آن بر بینایی میتواند شدیدتر باشد.
علائم جداشدگی شبکیه
- مشاهده پرده خاکستری در جلوی چشم که در حرکت است
- مشاهده اجسام شناور در چشم
- جرقه زدن چشم
روش درمان بیماری جداشدگی شبکیه
- جراحی؛ که نوعی درمان با درصد موفقیت بالا برای این اختلال است. البته این در شرایطی است که این بیماری خیلی زود تشخیص دادهشود.
- لیزر؛ پارگیهای شبکیه را که علت اصلی جدا شدن آن است، میتوان با لیزر ترمیم کرد.
- کرایوپکسی: در این نوع درمان سرمای شدید را بر روی بافت زیرین شبکیه اعمال کرده و به این ترتیب شبکیه را در جای خود نگه میدارند.
- رتینوپلکسی پنوماتیک: در این روش یک حباب کوچک گاز در چشم قرار گرفته و شبکیه را در جای خود نگه میدارد. این درمان معمولاً با لیزر ترکیب شده تا اطمینان حاصل شود که شبکیه به طور دائم در موقعیت درست خود میماند.
- اسکلرال باکلینگ: بخیه زدن یک یک قطعه سیلیکونی با نام سگک به چشم موقعیتی ایجاد میکند که شبکیه دوباره در جای درست خود بچسبد.
