پروتزهای مدرن چشم مصنوعی در واقع به نسل آینده پروتزهای چشمی اطلاق می‌گردد که از امکانات ویژه‌ای برخوردارند. همانطور که می‌دانیم نابینایی یک نقص بسیار بزرگ و ناگوار بوده و از جمله آسیب‌هایی است که جدا از صدمه‌ای که به چهره افراد و زیبایی ظاهری آنها وارد می‌کند، بخشی از توانایی‌های آنها را نیز به شدت تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. بسیاری از افراد درگیر با این عارضه چاره ای جز این نخواهند داشت که تا پایان عمر با اتکا به عصا و یا کمک دیگران به زندگی خود ادامه دهند.
بر همین اساس دانشمندان و پزشکان به دنبال مسیری برای پیدا کردن دوباره بینایی افراد می باشند. تاریخچه چشم مصنوعی بسیار طولانی می باشد و به چندین هزار سال گذشته باز می گردد. در گذشته دور مردم از استخوان، طلا، تیتانیوم و … برای ساخت چشم مصنوعی استفاده می شده است. این پروتز چشم مصنوعی صرفا برای زیبایی ظاهری بوده است.
اما اخیرا برخی از پژوهشگران استرالیایی ادعا کرده‌اند که مراحل اولیه ساخت نوعی چشم مصنوعی با قابلیت بینایی برای افراد نابینا را پشت سر گذاشته‌اند و تا مرحله آزمایش نهایی آن تنها 2 سال فاصله دارند. این دانشمندان ریز‌تراشه‌های بسیار کوچکی اختراع کرده‌اند که قادر به ارائه تصاویری شطرنجی از دنیای پیرامون به افراد نابینا خواهد بود. مطالعات و تحقیقات برای ساخت این ریزتراشه، چیزی در حدود 10 سال به طول انجامیده و ساخت آن نیز یک سال زمان برده است.
ریزتراشه دوربین دار در پروتزهای مدرن چشم مصنوعی
این ریز تراشه توسط پروفسور گرگ سوانینگ، استاد دانشیار دانشگاه نیوساوت ولز استرالیا و تیم محققان همراه وی ساخته شده است و می‌توان از آن در پروتزهای مدرن چشم مصنوعی استفاده کرد. هدف از ساختن این ریزتراشه 5 میلیمتری، به کار گذاشتن آن در چشم نابینایان برای تفسیر پیام‌های ارسالی توسط دوربین این ریز تراشه به مغز عنوان شده است. نحوه عملکرد به این صورت است که تصویر توسط یک دوربین کوچک که در وسط یک عینک قرار دارد ثبت شده و سپس به جهت پردازش به ریز تراشه تعبیه شده در چشم انتقال می‌یابد.
پروتزهای مدرن چشم مصنوعی
این ریز تراشه با تحریک سلول‌های شبکیه چشم، تصویری از محیط اطراف فرد نابینا را ارائه می‌کند. ولی باید توجه داشت که این محصول هم مانند نمونه‌های دیگر که تاکنون در سراسر دنیا طراحی شده قادر به بازگردانی بینایی طبیعی نیست. تصویر ارائه شده از طریق این ریز تراشه مانند این است که عکس‌های قدیمی یک روزنامه چندین برابر بزرگتر شود و به این وسیله تنها تصویری شطرنجی و مبهم از واقعیت را به فرد نابینا ارائه می‌گردد.
چشم مصنوعی الکترود‌دار و پروتزهای مدرن چشم مصنوعی
در حدود یک دهه قبل نیز گروهی از چشم‌پزشکان انگلیسی با استفاده از یک فناوری نوآورانه چشم مصنوعی، موفق به بازگرداندن بینایی افراد نابینا شدند. چشم‌پزشکان بیمارستان مورفیلدز آی لندن که بعنوان یکی از بهترین کلینیک‌های چشم‌پزشکی این کشور شناخته می‌شود، این فناوری نوآورانه را بر روی دو بیمار نابینا، آزمایش کردند. در هر دو مورد نتایج رضایت‌بخشی بدست آمد. این دو بیمار کاملا نابینا بودند و از یک بیماری ارثی که به شبکیه چشم آسیب می‌رساند و آن را تخریب می‌کرد، رنج می‌بردند.
با کمک این فناوری، این نابینایان توانستند بدون هیچ کمکی حرکت کنند و اشیاء را تشخیص دهند. این فناوری که آرگوس 2 نام دارد می‌تواند تا 3 سال آینده در دسترس تمام نابینایان قرار گیرد. قابل ذکر است که استفاده از این تکنیک به عمل جراحی نیاز دارد.
در این عمل جراحی، یک پلاک فلزی باریک مجهز به حدود 60 الکترود به عقب چشم پیوند زده می‌شود. یک دوربین ویدئویی کوچک که روی یک عینک آفتابی نصب شده است، تصاویر را به الکترودها ارسال می‌کند. این الکترودها از طریق اعصاب بینایی با مغز اتصال برقرار می‌کنند.
ایمپلنت برای بازگرداندن بینایی
در سال گذشته نیز خبری انتشار یافت مبنی بر اینکه دانشمندان و پژوهشگران این حوزه، یک ایمپلنت چشمی را ابداع کرده‌اند که در یک کار آزمایی به 3 بیمار نابینا امکان تشخیص اشکال و اجسام را در طول روزهای درمان داده است. در این خبر به نقل از دانشمندان بیمارستان چشم توبینگن در آلمان اعلام شده بود که این وسیله ممکن است در طول 5 سال آینده به طور معمول برای درمان برخی از انواع نابینایی به کار گرفته شود.
پروتزهای مدرن چشم مصنوعی
کارشناسان نتایج این بررسی را فوق‌العاده توصیف کرده و گفته بودند این وسیله که توسط پژوهشگران آلمانی تولید شده است، می‌تواند نهایتا زندگی 200 هزار نفر در سرتاسر جهان، که دچار نابینایی ناشی از یک بیماری تحلیل‌برنده چشم به نام رتینیت پیگمنتوزا هستند، را تغییر دهد. این وسیله که ایمپلنت زیرشبکه‌ای خوانده می‌شود، در قسمت زیر شبکیه چشم قرار داده شده و مستقیما به جای گیرنده‌های نوری که در نتیجه بیماری از بین رفته‌اند، عمل می‌کند. این تراشه پس از مرحله شناسایی نور، از کارکردهای طبیعی پردازش تصویر چشم استفاده می‌کند تا تصویر دیداری پایداری برای بیمار ایجاد کند.
